სამი პატარა "წვერებიანი" ამბავი... მორალით

პირველი "წვერებიანი" ამბავი

    მეოთხე კურსზე რომ ვიყავი, მეორე სემესტრის დასაწყისში გამგზავნეს ხარკოვში, რათა ირანელ რკინიგზელებთან თარჯიმნად მემუშავა; წარმოიდგინეთ: ჩვენს ფაკულტეტზე ვსწავლობდი ფირდოუსის და ხაიამის თუ ჰაფეზის ენას და უცებ უნდა მემუშავა ირანის რკინიგზის (აზერბაიჯანელ) სპეციალისტებთან, რომლებიც მანამდე ორთქლმავლებს დაატარებდნენ და ახლა თავრიზ–მეშჰედის სარკინიგზო მაგისტრალის ელექტროფიცირების გამო, ელექტროსაქმე და ზოგადად მთელი ელექტრობა უნდა შეესწავლათ, ხოლო მე მეთარგმნა... ეს იგივეა, მავანი ინგლისელ ქართული ენას რუსთველის და გურამიშვილის პოეზიით რომ გასცნობოდა და მერე გურულ გლეხებთან აღმოჩენილიყო იმ სპეციალისტების საუბრების სათარგმნელად, ვინც ჰიბრიდული სიმინდის პოპულარიზაციას ეწევა საქართველოში...

    ჩემი სათარჯიმნო პრაქტიკის კურიოზები ცალკე თემაა, ახლა სხვა რამ გამახსენდა:

    ხარკოვის თეორიული კურსის დასრულების შემდეგ კრასნოდარში გადავედით ცოდნის პრაქტიკულად გასამყარებლად.... ჰოდა, ერთ მშვენიერ დღეს, ვდგავარ რაიონულ ცენტრ ტიტაროვკაში, ველოდები "ელექტრიჩკას", რათა დავბრუნდე "სახლში" (კრასნოდარის სასტუმრო "კავკაზ"–ში) და უცებ ერთი მთვრალი ამეკიდა... მიყურებს... მიყურებს.... გარშემო მივლის....თვალს არ მაშორებს; დამავიწყდა მეთქვა, რომ უნივერსიტეტის სამხედრო კათედრიდან რაწამს თავისუფლად ვიგრძენი თავი, მადლიანად მოვუშვი თმაც, წვერიც და ულვაშიც და დავისვენე... არადა, იმ რუს ტიტაროვკელ ლოთს თურმე სწორედ რომ ჩემი წვერი არ მოეწონა.

    მომიახლოვდა და მეუბნება: – Слушай, Саш, ты бороду отрастил и думаешь, не узнал тебя? А ну пойдем в магазин, ты мне бытылку должен.... 

    მე ხმა არ გავეცი; რუსული სახელი რომ მქვია და ამიტომ რომ შევეშალე ვინმეში, არ გამკვირვებია, მაგრამ რა "ბუტილკა", რის "ბუტილკა"?!

    იმ რუსმა გამიმეორა იგივე და ისევ არ გავეცი ხმა...

   მესამედ რომ დააპირა "ბუტილკის" ხსენება, მე ჩემი  ჩვეულებრივი ქართული აქცენტით ვუთხარი – Отстань, уходи, я не тот человек, за которого ты меня принимаешь-მეთქი და... მივხვდი, თუ რამეს არ ვიღონებდი, ტიტაროვკაში სადგურზე მოსეირნე ბევრი ლოთისგან სიკეთე არ დამადგებოდა.

   – Ты чё, издеваешься?! Бороду отрастил, еще и с грузинским акцентом говоришь, чтобы тебя не узнали?!.... ეს უკვე ისეთი საგანგაშო ტონით ითქვა, რომ ყურადღების ცენტრში აღმოვჩნდი და.... საერთოდ ჩავიკმინდე ხმა... ამდროს "ელექტრიჩკა" ჩამოდგა (სულ 3–4 წუთი იდგა ხოლმე იქ), შევახტი ვაგონს და თავი გადავირჩინე....

   * * *

    იმის შემდეგ სულ ვფიქრობ დ ესღა დავასკვენი: 1955–56 წლებში მამაჩემი კრასნოდარში მუშაობდა.... ჰოდა, გასაგებია, რომ იმ ლოთს შევეშალე ვიღაც ჩემთვის უცნობ ჩემს ძმაში, რომლის არსებობა, ალბათ, მამაჩემმაც არ იცოდა... მე კი უნებლიედ აღმოვაჩინე ეს ფაქტი! არადა, სახელიც რომ დაემთხვა?!

    მორალი:

    ნუ ივლი წვერმოშვებული იქ, სადაც მამაშენი წვერგაპარსული დადიოდა!

  მეორე "წვერებიანი" ამბავი

    90–იანი წლების დასაწყისში ირანულმა ფირმება თავისი საქონლის გამოფენა–გაყიდვა მოაწყეს "ბავშვთა სამყაროში"; მე მაშინ ჯერ კიდევ არ მქონდა შექმნილი ჩემი გადამრჩენელი გაზეთი "ფანტაზია" და სამუშაოს დავეძებდი, ამიტომაც აღმოვჩნდი იმ გამოფენა–გაყიდვაზე ჩემთვის ჩვეულ, თარჯიმნის როლში; ვიდექი დახლთან და ვთარგმნიდი ქართულ–ირანულ სავაჭრო დიალოგებს.... წვერი, როგორც ჩემი გარეგნობის აუცილებელი შემადგენელი ნაწილი, რა თქმა უნდა, მოშვებული მქონდა, მით უმეტეს, რომ ირანელებთან მიხდებოდა მუშაობა და, ალბათ, ინტუიტიურად დავემგვანე კიდეც მათ.... 

    ერთ დღეს, "ბავშვთა სამყაროში" სამუშაოდ რომ გამოვცხადდი, აღმოჩნდა, რომ ყველაფერი დაკეტილი იყო და შიგნით არავის უშვებდნენ (მე უპრობლემოდ გამატარეს, ირანელი ვეგონე); თურმე იმ დღეს შევარდნაძე უნდა მოსულიყო გამოფენა–გაყიდვის დასათვალიერებლად.... ჰოდა, შიგნით შენობაში იყო ერთი ჩოჩქოლი და წრიალი, ცალკე ჩვენები ემზადებოდნენ, ცალკე ირანელები ალამაზებდნენ თავის დახლებს და.... იმ დახლზე, სადაც მე ვიდექი ხოლმე. ტკბილეულიც დაალაგეს და დავიწყეთ ლოდინი... შევარდნაძეც მალე გამოჩნდა, ათვალიერებდა და იღიმოდა, ესაუბრებოდა სტუმრებს თუ თანხლებ პირებს... მე ირანელებმა დამარიგეს, ჩვენს დახლთან რომ მოვა, შესთავაზე ტკბილეული მიირთვასო; მეც ჩამოვაყალიბე გონებაში ტექსტი, თუ რა უნდა მეთქვა სახელმწიფოს ხელმძღვანელისთვის და რომ მოგვიახლოვდა, ვუთხარი:

    – ბატონო ედუარდ, კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება! გთხოვთ მიირთვათ ირანული ტკბილელული!

    მან გამიღიმა, ხელი ჩამომართვა, გასინჯა რაღაც ჰალვა–მალვა და ორიოდე ნაბიჯით რომ გამშორდა, თავის თანმხლებ პირებს ჩემს შესახებ უთხრა: "ნახეთ, იმ ირანელმა როგორი უაქცენტო ქართული იცისო!" –  და ერთხელ კიდევ გამოიხედა ჩემსკენ მომღიმარი თვალებით....

    * * *

    აბა, ახლა გულზე ხელი დაიდეთ და თქვით – რომელ თქვენგანს დაუმსახურებია საქართველოს პრეზიდენტისგან შექება ქართული ენის კარგი ცოდნის გამო?....

    მერე რა, რომ ირანელი ვეგონე....

    მორალი

    სადაც წახვალ, იქაური წვერი მოუშვიო.  

   

  მესამე "წვერებიანი" ამბავი

   ირანის საელჩოში ვმუშაობდი მცირე ხანს; მოხდა ისე, რომ ჩემი იქ მუშაობა დაემთხვა ისლამური რევოლუციის ერთ–ერთ წლისთავს და საელჩომ გრანდიოზული სადღესასწაულო მიღება გამართა სასტუმრო "მეტეხში", სადაც ოფიციალური ნაწილის დაწყებამდე ირანელი დიპლომატები მისაღები დარბაზის კართან დადგნენ და ესალმებოდნენ ქართველ თუ უცხოელ სტუმრებს. დიპლომატები ერთ მხარეს ჩამწკრივდნენ, თარჯიმნები კი მოპირდაპირე მხარეს გაგვამწესეს და ჩვენს შორის გადიოდნენ წვეულნი: პოლიტიკოსები, ბიზნესმენები თუ დიპლომატები....  აღარ დავაკონკრეტებ ჩემი წვერის არსებობის ფაქტს (საელჩოში მუშაობისას მით უმეტეს წვერმოშვებული ვიყავი), ვიტყვი მხოლოდ იმას, რომ კარის ერთ ნაპირზე იდგა ირანის ელჩი, მშვენიერი და მოვლილი წვერით, მის მოპირდაპირე ნაპირზე კი ვიდექი მე, მოუვლელი, მაგრამ მაინც მშვენიერი წვერით.... დარბაზიდან კი გამოდიოდა კლასიკური სპარსული რაჰათ–ლუხუმების თუ ნაირ–ნაირ ნუგბარი საკვების სურნელი და ქვეცნობიერად, ალბათ, ყველას ყურადღება მაინც იქით გარბოდა.... უცებ, სად იყო, სად არა... ჩინეთის დელეგაცია გამოჩნდა და არ ვიცი, ირანის ელჩთან მისალმების რიგში დგომა არ ისურვეს თუ დარბაზიდან გამომავალმა არომატმა იქ ჩქარა შესვლისკენ მიიზიდა, ჩინეთის ელჩი თანმხლები პირებით პირდაპირ ჩემსკენ გამოეშურა, მაგრად ჩამომართვა ხელი და მომმართა მოსასალმებელი სიტყვით, რომელიც თარჯიმანმა რუსულად მითარგმნა და მე უდიდესი სიამაყე ვიგრძენი იმის გამო, რომ ის დიდი რევოლუცია, რომელიც 1979 წელს განხორციელდა ირანში თურმე მე და ჩემისთანა პატრიოტებმა მოვაწყეთ და რომ ჩემი მსგავსი გმირი ბევრი უნდა ჰყავდეს აზიის ამ დიდ და მრავალჭირნახულ ქვეყანას!!!!  (მიხვდით ხომ – მე ირანის ელჩი ვეგონე იმ პატიოსან ჩინელ დიპლომატს, რომელსაც ჩემი წვერი, ალბათ, ძალიან მოსწონდა, საკუთარი უწვერობის ფონზე, მაგრამ თვალი და ცხვირი მაინც რაჰათ–ლუხუმებისკენ გაურბოდა)

    * * *

   არც მეტი არც ნაკლები, "შაჰნამეს" დიდი გმირის როსტომზე ნაკლები არ მეგონა იმწუთს საკუთარი თავი!... მოდი და ნუ გეგონება, როცა ამას მილიარდნახევრიანი სახელმწიფოს ოფიციალური ელჩი გეუბნება!

   არ უნდა დამეჯერებინა?!

   აღარც რაჰათ–ლუხუმი მახსოვდა და აღარც ჰალვა, გამოვიძურწე იმ შეხვედრიდან, რომ დოპლომატიურ აფიორაში არავის დავედანაშაულებინე და ცოტახანს მაინც მეგრძნო თავი ირანის გმირთაგმირად!

   ....ფაჰლავანად და ყაჰრამანად!

     მორალი

    ერთი წვერ მაინც მოუშვი ჩინეთის მეგობარია!