пятница, 13 января 2017 г.

დრო-ჟამი გარბის

„დრო-ჟამი გარბის,
მოდი, ვილხინოთ...“
კიდევ ერთხელ ვულოცავ სრულიად ფეისბუქის საზოგადოებას ახალ 2017 წელს!
მადლობა მინდა გადავუხადო ყველას, ვინც „პოეტური თარგმანის ანთოლოგიას“ დახმარება აღმოუჩინა მორალურად თუ ფინანსურად და მინდა ვაუწყო მათ, რომ დღეს შესრულდა თანხის ის ოდენობა, რაც საჭიროა წინასწარ შეთანხმებული რაოდენობის დასაბეჭდად... თუმცა 15 იანვრამდე კვლავ გრძელდება მოსამზადებელი პერიოდი და, ჩვენი შეთანხმებისამებრ, დამატებითი თანხების მოძიებით გავზრდით არა ტირაჟს, არამედ წიგნის მოცულობას (დღეს არის 320 გვერდი); ჰოდა, აქ ერთი ამბავი მინდა გავიხსენო და მთავარ სათქმელს შორიდან მოვუვლი:
ალბათ, 1984 წლის 31 დეკემბერი იყო და საღამოს ჩემი უფროსი ძმა ომარი (უკვე საკმაოდ შექეიფიანებული) დაგვადგა თავზე, რომელიც იმხანად ზუგდიდის თეატრიდან ახალი გადასული იყო სოხუმის თეატრში (გოგი ქავთარაძესთან) სამუშაოდ და საზეიმოდ გვაუწყა, რომ მას მიენიჭა აფხაზეთის დამსახურებული არტისტის წოდება... ჰოდა, გულმა არ გაუძლო და გამოიქცა თბილისში ამ სიხარულის გასაზიარებლად (და როგორც ახლა იტყვიან - გასაპიარებლად); ცხადია, ყველა გაგვახარა და მე მთხოვა, რომ იმ საღამოს (ახალი წლის დადგომამდე) რამდენიმე ადგილი მანქანით მომეტარებინა და წავედით... ერთი ძმაკაცი, მეორე ძმაკაცი, ძველი შეყვარებული და სხვადასხვა რომ მოვიარეთ, დაიჟინა - გოგი ქავთარაძე უნდა ვიპოვო თბილისში და მადლობა გადავუხადოო... მოგეხსენებათ, საბჭოთა ეპოქის ახალგაზრდებს მობილური ტელეფონი არ გვქონდა, ამიტომ კარდაკარ სიარულით ისღა დავადგინეთ, რომ გოგი კი ნამდვილად თბილისშია, მაგრამ თუ ვერ იპოვეთ, მისი პოვნის უკანასკნელი შანსი ის იყო, რომ მშობლების სახლში, მარჯანიშვილის თეატრის მოპირდაპირე მხარეს რომ დიდი შენობა იყო (ახლა დაანგრიეს ის სახლი), იქ იქნებაო მამასთან და ჩვენც ვესტუმრეთ მის მამას - ბატონ გიორგი გრიგოლის ძე ქავთარაძეს. ამ პიროვნების ვინაობა და ღვაწლი ახლა ვიცი კარგად, თორემ მაშინ საერთოდ არაფერი მსმენოდა მასზე... გოგი ქავთარაძე-უმცროსი იქ არ დაგვხვდა... ბატონმა გიორგი-უფროსმა კი შეგვიპატიჟა და ახალ წელს მასთან ერთად შევხვდით და, მგონი, ძალიანაც გავახარეთ, რადგან მარტოობაში მოუწევდა, როგორც ჩანს, 1 იანვრის შეხვედრა....
ეს ყველაფერი კი იმან გამახსენა, რომ ორი-სამი დღის წინ ბატონი გიორგი ქავთარაძე-უფროსის ბრწყინვალე თარგმანები ვიპოვე ძველ ჟურნალში და ახლა თქვენ მითხარით - არ უნდა შევიტანო ანთოლოგიაში? ამ თარგმანების ღირსება მათი მაღალმხატვრულობით გამისაზღვრება და არა იმის გამო, რომ ახლა აღარც ჩემი ძმაა ცოცხალი და აღარც გიორგი ქავთარაძე - შესანიშნავი მწერალი და მთარგმნელი...
მათი ხსოვნისთვის დავწერე ეს „ნოველა“, მით უმეტეს, რომ მოცემულ თარგმანში ლაპარაკია სიყვარულზე, მეგობრობაზე, ღვინოზე და დროსტარებაზე (ფრანგი ხაიამია, რა!), რის შესახებაც 1985 წლის 1 იანვრის შეხვედრისას სადღეგრძელოებით საუბრობდნენ უფროსი ადამიანები, მე კი, როგორც ნორჩი და გამოუცდელი მძღოლი, მშვენიერი ღვინის მხოლოდ დაყნოსვით ვკმაყოფილდებოდი...
პიერ ჟან ბერანჟე
გაზაფხული და შემოდგომა
ორი დრო მეფობს პირველ ყოვლისა,
ვიმხიარულოთ, ბედს ნუ ვემდურით,
გაზაფხულს - სიტკბო ყვავილებისა,
შემოდგომაზე - ყურძნის ნაჟური.
დრო-ჟამი გარბის,
მოდი, ვილხინოთ,
დავლიოთ ძმებო,
გახელდეს გრძნობა,
გაზაფხულია? - მშვიდობით ღვინო,
შემოდგომაა? - მშვიდობით ტრფობა!
მომკლავს სურვილი ნიაღვარული,
უნდა გავექცე ღვინოს რეტიანს,
ამდენი ლხინი და სიყვარულიც
მომკლავს, მეტია, მეტის მეტია.
არც სიბრძნე გვირჩევს,
მუდამ ვილხინოთ,
ხან ლხინს,
ხან ტრფიალს გულის მინდობა,
გაზაფხულია? - მშვიდობით ღვინო,
შემოდგომაა? - მშვიდობით ტრფობა!
მაისი იყო მაშინ, როზეტას
მხურვალე გული რომ გადავეცი,
არ შემხვედროდა ლამაზი ნეტავ,
ექვსი თვის ურვით,
ექვსი თვის ცეცხლით.
სამაგიეროს დღეებს სალხინოს
ოქტომბერს ვთხოვდი მის დასაგმობად,
გაზაფხულია? - მშვიდობით ღვინო,
შემოდგომაა? - მშვიდობით ტრფობა.
შემდეგ დავშორდი კიდევ ადელას:
მოურიდებლად გული დავხურე,
მშვიდობით, - ასე ამბობდა ყველა,
დრო მოვა, ისევ მოგინახულებ!
ისევ შენთან ვარ სიმღერავ, ლხინო,
დროთასვლას გზას ვინ გადაუღობავს?!
გაზაფხულია? - მშვიდობით ღვინო,
შემოდგომაა? - მშვიდობით ტრფობა!
მაგრამ სურვილი და აღტაცება
ჰქრება, საწადელს მიტოვებს ობლად,
ამ ღვინით გული როდესაც თვრება,
უფრო ახელებს შორეულ გრძნობას.
საამურ დღეთა ფერხულში ვიყოთ,
პირქუშ დღეს შევხვდეთ სავსე ფიალით,
გაზაფხულია? კვლავ ლხინი მიხმობს,
შემოდგომაზე - ისევ ტრფიალი!
ფრანგულიდან თარგმნა გიორგი ქავთარაძემ

понедельник, 9 января 2017 г.

საღამო ხანის მონოლოგებიდან

(ბატონი რეზოს „საღამო ხანის ჩანაწერებმა“ მიკარნახეს ასეთი სათაური)

1. დღეს მტკვრის გაღმა-გამოღმა მომიხდა ფეხით სიარული ერთი საკითხის მოსაგვარებლად... მარჯანიშვილის მოედნიდან „ვორონცოვისკენ“ რომ მივდიოდი, ტურისტი მეგონა საკუთარი თავი - გეგეონება სადღაც პრაღაში კარლოსის ხიდისკენ მივდიოდი და ბოლოს ისღა ჩავიდუდუნე - „რავა დამშვენებულა ვარდენის ქალიშვილი-მეთქი“, თუმცა გონებაში მაინც გრიშაშვილის სიტყვები მიტრიალებდა - „ძველო თბილისო, გტოვებ, ნახვამდის“....
2. საღამოს კორპუსთან მანქანის გასაჩერებელი ადგილი ადვილად რომ მოვნახე, სიმშვიდე და ბედნიერება ვიგრძენი.... „დავაპარკინგე-დავაპარკოვკეს“, რა თქმა უნდა არ ვიტყვი, მაგრამ ჩატარებული პროცედურა ყოველგვარი გაძრომა-გამოძრომის გარეშე რომ ჩატარდა, ეს უკვე წარმატებაა! ამ „პარქინგმა“ კი ასეთი აზრები წარმოშვა (სანამ სახლში ავდიოდი): დღეს-ხვალ, ალბათ „ქისინგიც“ დამკვიდრდება ჩვებს ენაში, როგორ ფაქტი დასავლეთისკენ თავგანწირული სწრაფვისა და იანინა იპოხორსკაიას ცნობილი აფორიზმი ქართულში ასეთი სახეს მიიღებს:
„თუ ვერ გადაგიწყვეტია – მიაქისინგო თუ არ მიაქისინგო ქალს, ყო­ვ­ე­ლი შემთხვევისათვის მაინც მიაქისინგე“ (ქისს - kiss - კოცნაა რასაკვირველია!).
3. მონოლოგის ბოლოს კი უნდა გითხრათ - а в остальном, прекрасная маркиза, все хорошо, все хорошо... (იმედია, მთარგმნელთა კლუბის ხელმძღვანელობა გაითვალისწინებს ჩემს სურვილს და ამ სიმღერასაც გავაქართულებთ).