воскресенье, 24 мая 2020 г.

„ფანჯარა“ - პედაგოგიური ჟარგონი თუ პოეზია?

იტალიურ ტექსტში სიტყვა Finestra შემხვდა და ლექსიკონში ჩახედვა არ დამჭირვებია, გუმანმა (...და კონტექსტმაც, რასაკვრიველია!) მიკარნახა, რომ ეს უნდა იყოს „ფანჯარა“... მართალია, იტალიურში ეს ლათინური Fenestram-იდან მოდის (ფრანგ. - Fenêtre გერმ. - Fenster და ა.შ.), მაგრამ სპარსულ „ფანჯარასთანაც“ შეიძლება ჰქონდეს კავშირი... მივყვეთ ახლა დინებას: „ფანჯარა“ ნიშნავს ხუთკუთხა ამოჭრილ ნაწილს კედელში (ფანჯ - ხუთი)... სომხებსაც ასეთივე აზრით დაურქმევიათ - պատուհան („პატუჰან“ - კედელში ამოღებული), რუსების окно ალბათ око-სთან (თვალთან) არის კავშირში, ანუ ადგილი, სადაც გახედვა შეიძლება და ამას ამტკიცებს ხორვატების prozor (გასახედი ადგილი). „ვეფხისტყაოსანი“ სიტყვა „ფანჯარას“ არ იცნობს, ყველგან გამოყენებულია „სარკმელი“. სა-რკმ-ელ... ეს იგი ეს სიტყვა დაშენებულია „რკმ“ ძირზე და ამ ძირით შექმნილი კიდევ ერთი სიტყვა გვაქვს ქართულში - თირკმელი... რა აზრობრივი კავშირი უნდა იყოს სარკმელსა და თირკმელს შორის?! ვიფიქროთ: ქართველთა საცხოვრებლებს ჰქონდა „საკვამური“ და „სარკმელი“... ესე იგი ორივე რაღაცის შინიდან გარეთ გატანას ემსახურებოდა... კაცმა რომ თქვას, თირკმელსაც იგივე დანიშნულება გააჩნია... ჰოდა, ისევ „ვეფხისტყაოსანს“ მივმართოთ და, მგონი, ის გაგვარკვევს ყველაფერში: „ხამს მელექსე ნაჭირვებსა მისსა ცუდად არ აბრკმობდეს...“ ანუ: მელექსემ თავისი ნაცოდვილარი ცუდად არ უნდა გამოამჟღავნოსო... გარეთ უხეიროდ არ უნდა გამოიტანოსო... ეს ყველაფერი კარგი, მაგრამ მასწავლებლებმა ორ გაკვეთილს შორის ღიად დარჩენილ დროს „ფანჯარა“ რომ უწოდეს, ეს უფრო პოეტური წიაღსვლა მგონია, ვიდრე პედაგოგიური...

Комментариев нет:

Отправить комментарий