მასტერ-კლასი დამწყები მთარგმნელების და "ყრუ პოეტებისთვის".

1. პოეზია (ვერლიბრიც კი!) კეთილხმოვანი უნდა იყოს... ხომ ასეა, ბავშვებო? 

2. მოდით, ჯერ რითმაზე ვილაპარაკოთ, რაც კეთლხმოვანების ერთ-ერთი მთავარი ელემენტია. 

რითმიანი (ე.წ. კონვენციური) ლექსის შექმნა, ალბათ, განაპირობა ორმა ფაქტორმა: 

ა) როგორც უკვე ვთქვით - კეთილხმოვანებამ და ბ) ფრიად პრაგმატულმა მიზანმა, ანუ: დამწერლობის შემოღებამდე ლექსის დამახსოვრებას უწყობდა ხელს სწორედ რითმა... მსგავსი დაბოლოების მქონე სტრიქონების დამახსოვრება, როგორც ჩანს, უფრო ადვილი იყო... მე ნამდვილ რითმაზე მოგახსენებთ და არა ისეთზე, რომლებიც მავან "უსმენო და ყრუ პოეტებს" მიაჩნიათ "კეთილხმოვანების" ელემენტად და ამით თვითონ რომ ყრუვდებიან, ჯანდაბას მათი თავი, მაგრამ უბედურება ის არის, რომ მკითხველსაც უფუჭებენ გემოვნებას; ეს განსაკუთრებით მტკივნეულია საბავშვო პოეზიაში, რამაც უნდა შექმნას მომავალი გემოვნებიანი მკითხველის საფუძვლები.... არადა, ახლა ისეთები წერენ ბავშვებისთვის, ვისაც "რითმის ხელოვნების" ელემენტარული ჭეშმარიტება არ ესმის, ანუ ის, რომ კარგი და ლამაზი სარითმო ერთეულები იქმნება თანხმოვნების საშუალებით და არა მსგავსი ხმოვნების მქონე სიტყვებით (მაგალითად, დოქი - ტოტი, ნისლი - ტვირთი და ა.შ.... ეს არის ძალიან მდარე რითმები და ასეთი "ჰარმონიით" მომუშავე "მგოსნები" არ უნდა მიაკარო საბავშვო პოეზიას, ისინი დიდ ზიანს აყენებენ მომავალ თაობას, მაგრამ ვინ არის პატრონი?!... ხსენებული "რითმების" შემქმნელნი მაგონებენ ე.წ. "ქასთინგებში" მონაწილე დაწუნებულ კონკურსანტებს, რომლების გამოსვლებითაც მერე ნაირგვარ სამასხარაო კლიპებს ქმნიან ხოლმე... "დშნმ-დნნნმ-დშნმ-დნნნმ და მისთანები).

3. მთარგმნელებს კი ის უნდა ვუთხრა, რომ სათარგმნელ მასალაში არის ერთი რაიმე მთავარი აზრი, რაც მაქსიმალურად ზუსტად უნდა ითარგმნოს და ასევე არის ამ აზრის "აკომპანემენტი" ფრაზები და სარითმო ერთეულები, რასაც ავტორი სწორედ რომ ძირითად საკითხამდე მისასვლელად ქმნის... ასე რომ, თუკი მთარგმნელს აქვს რაიმე თავისუფლება, მან ამით სწორედ "დამხმარე" ნაწილში უნდა ისარგებლოს და იქვე გამოავლინოს საკუთარი პოეტური უნარიც, რადგან ძირითად ნაწილში მას ევალება ორიგინალის სიზუსტის დაცვა.... 

ნიმუშად ეს პატარა ლექსი ვთარგმნე, სადაც დედნის მთავარი აზრი იმაშია, რომ сосульки плачут... თორემ მზის გახარება და დღის ზრდა მხოლოდ დამხმარე სტრიქონებია და подрос იმისთვის წერია, რომ мороз-ს ჰქონდეს სარითმო ერთეული: 

Опять весна пришла на дачу.

Ликует солнце. День подрос.

И лишь одни сосульки плачут,

Жалея зиму и мороз.

გაზაფხულდა, პატარებო:

ნიკა, ლიკა, მირიან!...

ყველა ხარობს, თუმც ყინულის

ლოლოები ტირიან.

სადაცაა გაზაფხულიც მოვა!

"ვალენტინობის" დღის ძილისპირული....

მავან ორატორს ვუსმინე ამასწინათ და ასე თქვა: "ვეფხისტყაოსანი" ტრაგიკულად მთავრდება, რადგან ქორწილი ყველაზე დიდი სასჯელიაო მიჯნურთათვის... არის ამაში რაღაც სიმართლე, ალბათ, თუმცა სხვა რამის თქმა მინდოდა:

მოგეხსენებათ, ამჟამად პაპად ვმუშაობ და ორი თანამშრომელი მყავს - მეოთხეკლასელი სანდრო და პირველკლასელი დათუნა... დღეს "სამსახურში" რომ მივდიოდით, უფროსმა მკითხა - რა არის, დღეს ყველა ყვავილებით რატომ დადისო?!... რომ ვუთხარი - შეყვარებულების დღეა და მიტომ დადიან-მეთქი ყვავილებით, ორივეს თვალები აუციმციმდა... დანარჩენი უკვე ჩემს კომპეტენციაში არ შედის - საკლასო ოთახის კარებთან მთავრდება ჩემი სამსახურეობრივი მოვალეობანი...

ტრაგედიაა თუ კომედია, გინდა არ გინდა, უნდა გაძვრე ამ "გვირაბში" რომ შემდეგ პაპა-ბებიის თანამდებობა მიიღო... 

ღმერთმა სულ შეყვარებულები და ბედნიერები გამყოფოთ!...

ეს ლექსიც "დამწვრისაა" - საადი შირაზელის... პიპინიას თქმისა არ იყოს - ხალხი რომ ბნელი იყო, მაშინდელი... 

სასიკვდილო წამის მოსვლა შენზე ფიქრის წამით იყოს,

შენს ქუჩაზე მიწად ქცევის იმედით და ჟამით იყოს.

განკითხვის დღე დადგეს ოდეს, გული სულ შენ მოგძახოდეს,

ბაგე შენთვის დაფრქვეული ცრემლითა და ნამით იყოს.

მოვიშორე გრძნობას კალთა ორთავ ქვეყნის ლამაზ ქალთა,

მე მონა ვარ შენთა თვალთა... სიტკბოც ტრფობის შხამით იყოს.

საუკუნო ძილსა შინა სატანჯველი მქონდეს ბინა,

შენს დალალებს ვიხსენებდე... შვება მხოლოდ ამით იყოს.

სალოცავი გაქრა ვნება... უჩემობით ვარდი ჭკნება....

თვით ფერიას არ აქვს ნება, შენი მსგავსი რამით იყოს.

განა თრობა მინდა ღვინით ან სამოთხის ხილვის ჟინით?!

ჩემთვის თრობა წუთისოფლად სიყვარულის ჯამით იყოს.

ათასობით გზას თუ ვნახავ, ყველას შენთვის გადავლახავ,

რომ საადის გზა და კვალი შენსკენ დღით თუ ღამით იყოს!

ძილი ნებისა!

ჩაიპი

ანუ ფიქრები ძილის წინ 12-გრადუსიანი ყინვის ღამეს

რა წესია?! - სკაიპით ელაპარაკები ადამიანს, თან ჩაის სვამ და თანამოსაუბრეს ვერ სთავაზობ ამ ჩაის... თუმცა იმის იმედი მაქვს, რომ ასეთი შესაძლებლობაც გაჩნდება, ოღონდ 40-50 წელი მოგიწევთ მოცდა... 

ეს დრო ჩემს მიერ შემუშავებული სისტემით გამოვთვალე, რასაც "საოცრების ხარისხის ერთეული" დავარქვი, ანუ: ავიღე იგივე "სკაიპი" ყველა თავისი შესაძლებლობით და დავთვალე - მინიმუმ რამდენი წლის წინ იყო ეს სრული საოცრება... და მივიღე 40-50 წლის წინანდელი დრო, სადღაც 60-იანი წლების დასაწყისი, როცა ჯერ არ იყო საშუალება სხვა ქალაქიდან ტელესიგნალის მიღებისა და შესაბამისად წარმოდგენაც კი არ გვქონდა იმის შესახებ, რომ სადღაც შორს მყოფი ადამიანების და მოვლენების დანახვა შეიძლებოდა... ეს, თუ არ ვცდები, 1965 ან 1966 წელს მოხდა, როცა მოსკოვის ცენტრალური ტელევიზიის მიღება გახდა შესაძებელი და ინგლისიდან გადმოცემული მსოფლიო ჩემპიონატის მატჩებიც ვნახეთ (პელე, გარინჩა, ეუსებიაო, ჩარლტონი და ა.შ.); იმ დროიდან უკვე გაჩნდა მოსაზრებები ვიდეოჩანაწერზე, ზოგადად ვიზუალურ-აკუსტიკური ინფორმაციის შორ მანძილზე გადაცემაზე, ე.წ. "ჯიბის ტელევიზორზე", ვიდეოტელეფონზე და ა.შ. ყოველივე ეს დაგვირგვინდა იმით, რომ "მონატრების ეფექტი" პრაქტიკულად გაქრა და შესაძლებელია ადამიანის ხილვა და მასთან საუბარი, სადაც არ უნდა იყოს იგი... ოღონდ ეგ არის - ჩაის ვერ მიაწოდებ... აქაც ჩავრთოთ "საოცრების ხარისხის ერთეული" (ანუ: ჯერ ფანტასტიკაა, მაგრამ მოთხოვნილება უკვე გაჩნდა) და მივიღებთ, რომ ჩემი შვილიშვილი ანი 40-50 წლის შემდეგ თავის ახლობლებს ჩაის დაუსხამს თბილისიდან, ვთქვათ, სტოკჰოლმში და უპრობლემოდ გადასცემს რაიმე პროგრამის საშუალებით... დავარქვათ ამ პროგრამას პირობითად "ჩაიპი" (!)

ძილი ნებისა! 

წავედი სიზმრებში, შესაძლოა, იქ რაიმე ახალი იდეა დამხვდეს... და ხვალ მოგახსენებთ, თუ იდეამ ისე არ დამშოკა, რომ იქ დარჩენა ვარჩიე და გაღვიძება აღარ მოვისურვე....