...ვის როგორ და... პირადად მე რითმიანი (ე.წ. კონვენციური) ლექსი უფრო მომწონს, თუმცა ვერლიბრისტებს, რომლებიც მათთვის საყვარელ ფორმას უფრო პროგრესულად მიიჩნევენ, არაფერს ვედავები - ღმერთმა ხელი მოუმართოს მათ...
პოეტ მარიჯანის ერთი ლექსი გამომიგზავნა ჩემმა მეგობარმა (ლ)ექსპერტმა და მისი ფინალი ძალიან მომეწონა, რომ არა რითმის ცხოველმყოფელობა, „ჯალალედინი“ ასე „მომხივლავად“ არ ჩაჯდებოდა ქართულ ლქსში:
შენ დამიხლართე მუქი იჭვებით
სიკვდილ-სიცოცხლის გზაჯვარედინი,
და ჩემს ფიქრებში ისე იჭრები,
როგორც თბილისზე ჯალალედინი.
* * *
რაც შეეხება „მარიჯანს“, ეს გახლავთ ფსევდონიმი პოეტ მარიამ ტყემალაძისა (იხილეთ ფოტო) და მისი წარმოშობა ასეთ ფაქტს უკავშირდება:
(თვითმხილველის მონათხრობი) „ბაკურიანის გზის მიმართულებით, კეჩხობის მხარეს იყო დედათა და ბავშვთა სანატორიუმი „მერცხალი“, რომელიც ადრე კერძო იყო და ლიზა მღებროვს ეკუთვნოდა. ერთხელ იქ მარიჯანი ისვენებდა. სასადილო დარბაზში იროდიონ ევდოშვილი, გიორგი ქუჩიშვილი, იოსებ გრიშაშვილი და ვიღაც ქალბატონი პატარა ბავშვით მსხდარან. ბავშვს მაროსი ერქვა. პატარა ძალიან უჭმელი ყოფილა და თურმე სულ ეხვეწებოდნენ - „მარიჯან ჭამე, მარიჯან ჭამეო“. როცა ეს ქალი და ბავშვი წასულან, მწერლების მაგიდასთან ამჯერად მარიამ ტყემალაძე მოხვედრილა. მათ გაუგიათ, რომ ისიც მწერალი იყო და ფსევდონიმი არ ჰქონდა, ამიტომ შეუთავაზებიათ, ფსევდონიმად „მარიჯანი“ აეღო. თავიდან ეს ფსევდონიმი მარიამ ტყემალაძეს არ მოსწონდა, მაგრამ შემდეგ, წაღვერის აგარაკსაც „მზიანა მარიჯანი“ დაარქვა“
* * *
ჩემის მხრივ კი დავამატებ, რომ „ჯან“ ბოლოსართი არის სპარსული სიტყვა და ნიშნავს „სულს“, ჩვენთან კი რატომღაც სხეულის მნიშვნელობით დამკვიდრდა: ჯან+მრთელობა, რასაც. მოგეხსენებათ ჩვენთან მედიცინა განაგებს, არადა, წესით მას რელიგია უნდა მფარველობდეს, რადგან ის ძირეული მნიშვნელობით უფრო „სულ+მრთელობაა“.
თავად ირანშიც, ახლო აღმოსავლეთის ბევრ ქვეყანაშიც და ძველ თბილისშიც „ჯან“-ის სახელზე მიმატებით ერთგვარი მოსაფერებელი კონსტრუქცია იქმნებოდა და თანამოსაუბრეთა შორის სიამტკბილობის უზრუნველსაყოფი მიმართვა გახლდათ და ახლაც გახლავთ - ძველი თბილისელები კვლავაც ვიყენებთ ასეთ გამოთქმას და კიდევ დიდხანს გამოვიყენებთ.
პოეტ მარიჯანის ერთი ლექსი გამომიგზავნა ჩემმა მეგობარმა (ლ)ექსპერტმა და მისი ფინალი ძალიან მომეწონა, რომ არა რითმის ცხოველმყოფელობა, „ჯალალედინი“ ასე „მომხივლავად“ არ ჩაჯდებოდა ქართულ ლქსში:
შენ დამიხლართე მუქი იჭვებით
სიკვდილ-სიცოცხლის გზაჯვარედინი,
და ჩემს ფიქრებში ისე იჭრები,
როგორც თბილისზე ჯალალედინი.
* * *
(თვითმხილველის მონათხრობი) „ბაკურიანის გზის მიმართულებით, კეჩხობის მხარეს იყო დედათა და ბავშვთა სანატორიუმი „მერცხალი“, რომელიც ადრე კერძო იყო და ლიზა მღებროვს ეკუთვნოდა. ერთხელ იქ მარიჯანი ისვენებდა. სასადილო დარბაზში იროდიონ ევდოშვილი, გიორგი ქუჩიშვილი, იოსებ გრიშაშვილი და ვიღაც ქალბატონი პატარა ბავშვით მსხდარან. ბავშვს მაროსი ერქვა. პატარა ძალიან უჭმელი ყოფილა და თურმე სულ ეხვეწებოდნენ - „მარიჯან ჭამე, მარიჯან ჭამეო“. როცა ეს ქალი და ბავშვი წასულან, მწერლების მაგიდასთან ამჯერად მარიამ ტყემალაძე მოხვედრილა. მათ გაუგიათ, რომ ისიც მწერალი იყო და ფსევდონიმი არ ჰქონდა, ამიტომ შეუთავაზებიათ, ფსევდონიმად „მარიჯანი“ აეღო. თავიდან ეს ფსევდონიმი მარიამ ტყემალაძეს არ მოსწონდა, მაგრამ შემდეგ, წაღვერის აგარაკსაც „მზიანა მარიჯანი“ დაარქვა“
* * *
ჩემის მხრივ კი დავამატებ, რომ „ჯან“ ბოლოსართი არის სპარსული სიტყვა და ნიშნავს „სულს“, ჩვენთან კი რატომღაც სხეულის მნიშვნელობით დამკვიდრდა: ჯან+მრთელობა, რასაც. მოგეხსენებათ ჩვენთან მედიცინა განაგებს, არადა, წესით მას რელიგია უნდა მფარველობდეს, რადგან ის ძირეული მნიშვნელობით უფრო „სულ+მრთელობაა“.
თავად ირანშიც, ახლო აღმოსავლეთის ბევრ ქვეყანაშიც და ძველ თბილისშიც „ჯან“-ის სახელზე მიმატებით ერთგვარი მოსაფერებელი კონსტრუქცია იქმნებოდა და თანამოსაუბრეთა შორის სიამტკბილობის უზრუნველსაყოფი მიმართვა გახლდათ და ახლაც გახლავთ - ძველი თბილისელები კვლავაც ვიყენებთ ასეთ გამოთქმას და კიდევ დიდხანს გამოვიყენებთ.
Комментариев нет:
Отправить комментарий