რა არის ჯამე?

 მკითხეს, ვუპასუხე...

ახლა თქვენთვის უფრო ფართოდ დავწერ - რატომ ეძახიანო აჭარაში მეჩეთს „ჯამეს“...

„ჯამე“- სიტყვასიტყვით „შემკრებს“ ნიშნავს (ვრცლად ასე ამბობებ - მასჯად-ე ჯამე' - [ხალხის] შემკრები სალოცავი ადგილი)... ყველამ იცით, რაც არის „ჯამაათი“ (ხალხო და ჯამაათო)... როგორც ხედავთ, „ჯამე“ და „ჯამაათი“ ერთმანეთთან უშუალო კავშირშია... დიახ, გაგახსენდებოდათ კიდევ სიტყვა „ჯამი“ (როგორც შეკრების შედეგი)... ეს სიტყვაც ამ რიგში დგას: ჯამე (შემკრები), ჯამაათი (შეკრებილი ხალხი), ჯამი (შეკრების შედეგი).

ამ სიტყვას ჩვენთვის აკუსტიკურად ჰგავს სხვა, ამავე ძირის, არაბული სიტყვაც „ჯამ'ე“, რასაც ისინი ისე წარმოთქვამენ, რომ ერთმანეთს სულაც არ ამსგავსებენ, ჩვენთვის კი ერთნაირად ჟღერს, თუმცა მე სხვა რამის თქმა მინდოდა... არაბებმა თავის პრობლემებს თვითონ მიხედონ, ჩვენთვის კი ის არის საინტერესო, რომ ეს სიტყვა „ ჯამ'ე“ ისეთ სამ სიტყვაშია დღეს შემორჩენილი, რომელთაგან ორი საერთაშორისო მნიშვნელობისაა და „ევროპული“ ჰგონიათ, ერთი კი შეიძლება ზოგმა ქართულად ჩათვალოს...

ვითომ „ქართულით“ დავიწყოთ:

1) ჯამ'ეგირ = ჯამ'ე+გირ... დიახ, ეს გახლავთ „ჯამაგირი“ (ხელფასი); ამ შემთხვევაში ეს „ჯამ'ე“ ტანსაცმელს, სამოსს ნიშნავს და გამოიყენება დაახლოებით ამ აზრით - სამოსის შესაძენად აღებული გასამრჯელო...

„ჯამ'ე“ ვითომ „ევროპულ“ სიტყვებში:

2) ჯამ'ედან = ჯამ'ე+დან.... ტანსაცმლის შემცველი, ჩასალაგებელი... ანუ? - დიახ, ჩემოდანი.

3) ფაიჯამ'ე = ფაი+ჯამ'ე... „ფაი“ - ფეხი... ესე იგი „ფეხებზე ჩასაცმელი“ და აქედან რა სიტყვა მიიღო ევროპამ? - დიახ, „პიჟამა“ (საუბარში ჩვენ უფრო ხშირად „პიჟამოს“ ვამბობთ)... განმარტებით ლექსიკონში კი წერია, რომ ეს არის ინდური სიტყვა: [ინგ. pyjamas ინდურიდან] 1. საშინაო ან ღამით ჩასაცმელი ტანისამოსი; შედგება შარვლისა და კურტაკისაგან. 2. ინდოეთში – თხელი ქსოვილის განიერი შარვალი.

ეს არ არის სწორი, უნდა ეწეროს „არაბულ-სპარსული“... ეს დიდი უბედურება არ არის ჩვენთვის, მაგრამ მაინც სასურველია, რომ შესწორდეს...

ასე რომ, ამ სიტყვების შესახებ (ჯამე, ჯამი, ჯამაათი, ჯამაგირი, ჩემოდანი, პიჟამა) შეგვიძლია ვთქვათ, რომ არცერთი არის ქართული და არც დანარჩენი - ევროპუ-რუსული ყველა „ბედკრული არაბულის შვილები“ არიან...