21 მარტი, 2017 წელი

მცირე ეტიმოლოგიური ოპუსი

ნოვ+რუზ = ახალი+დღე

„ნოვ“ ინდოევროპული ენებიდან იცით - новый, new, nuovo და ა.შ.
„რუზ“ გვაქვს სახელში - რუსუდანი; ეს სახელი „რუსულთან“ არანაირ კავშირში არ არის და ასე იშიფრება: „რუზ+დან“ - დღეების მქონე, დღეგრძელი (შეადარეთ: ჩაი+დან. ყავა+დან). „რუზ“ დიასახლისებმა იციან, აგრეთვე, ირანული სარეცხი ფხვნილიდან - „ემრუზ“ - ანუ დღეს, დღევანდელი დღე.

ნოვრუზობას ნავროზობას იცნობს „ვეფხისტყაოსანიც“, სადაც გულანშაროს შესახებ ნათქვამია:

ამა ქალაქსა წესია: დღესა მას ნავროზობასა
არცა ვინ ვაჭრობს ვაჭარი, არცა ვინ წავა გზობასა;
ყოველნი სწორად დავიწყებთ კაზმასა, ლამაზობასა,
დიდსა შეიქმენ მეფენი პურობა-დარბაზობასა.

ვულოცავ ამ დღეს ყველას, ვისაც ის თავის დღესასწაულად მიაჩნია, ყველა დანარჩენს კი ვულოცავ ნამდვილი (და არა კალენდარული) გაზაფხულის დაწყებას ბუნებაში.